eitasarim.com tasarımda yeni adresiniz...

Sertlik Dönüşüm Tablosu

Malzemelerde Sertlik Ölçümü Nedir, Yöntemleri Nelerdir?

Sertlik genel anlamda malzemenin deformasyona karşı gösterdiği direnç olarak tanımlanır. Sertlik direkt bir büyüklük olmayıp daha yüksek dayanımda bir malzemenin kendisinden daha düşük dayanımda diğer bir malzeme üzerinde yapmış olduğu deformasyon üzerinden hesaplanmaktadır. Deformasyon ne kadar küçük ise malzemenin sertliği o derece yüksektir şeklinde değerlendirme yapılabilir.

Metal malzemelerde yaygın olarak kullanılan sertlik metotları Rockwell, Brinell ve Vickers olup bu yöntemler izin büyüklüğü veya derinliği üzerinden hesaplanmasına, kullanılan uç yapısına ve uygulanan ağırlıklara göre çeşitlenmektedir.

Plastik malzemelerde ise çoğunlukla malzeme üzerinde kalıcı bir deformasyon olmadığı sebebiyle yük uygulanmaya devam ederken, ucun malzemeye batma miktarı üzerinden hesaplanan Shore ve IRHD yöntemleri ile sertlik ölçümleri yapılmakta olup; çok sert plastiklerde bazen Rockwell yöntemi kullanılabilmektedir.

Rockwell Yöntemi : 

Malzeme üzerine elmas konik veya çeşitli çaplarda çelik bilye uçların 15 ile 150kg arası çeşitli yükler kullanılarak uygulanması sonucu malzeme üzerinde oluşan iz derinliği üzerinden hesaplanmaktadır.  Oluşan izin derinliğindeki 1 µm ‘luk değişim, yaklaşık olarak 2 Rockwell değerine karşılık gelmektedir. Bu nedenle derinlik ölçme sisteminin çok hassas olması gerekmektedir.

Brinell Yöntemi :

 Malzeme üzerine çeşitli çaplarda bilya uçların 1 ile 3000kg arasında çeşitli yükler kullanılarak uygulanması sonucu malzeme üzerinde oluşan izin çapı üzerinden hesaplanmaktadır. Görüntünün netliği ve köşegen ölçme sisteminin hassasiyeti, ölçüm hassasiyeti ile direkt ilgilidir.

Vickers Yöntemi : 

Malzeme üzerine 136° piramit elmas ucun 0.01 ile 100kg arası çeşitli yükler kullanılarak uygulanması sonucu malzeme üzerinde oluşan izin köşegenleri arası mesafe üzerinden hesaplanmaktadır. Görüntünün netliği ve köşegen ölçme sisteminin hassasiyeti, ölçüm hassasiyeti ile direk ilgilidir.

Shore Yöntemi : 

Çeşitli sertlikteki plastik, kauçuk, elastomer, kumaş, sünger gibi malzemelerin sertliğini ölçmek için kullanılmaktadır. Batıcı uç ve kullanılan ağırlığa göre sınıflandırılmaktadır.

IRHD Yöntemi :

0.5mm kalınlıktan itibaren ince plastik, kauçuk türü malzemeler üzerinde çeşitli çaplarda uçlar kullanılarak gerçekleştirilmektedir.

SERTLİK BİRİMLERİ DÖNÜŞÜM TABLOSU

E2a – SERTLİK BİRİMLERİ ÇEVRİM TABLOSU (1. bölüm – sert çelikler)

 

ROCKWELL BRINELL VICKERS KNOOP SCLERO-SCOPE
HRA HRB HRC HRD HRE HRF SUPERFICIAL 3000 kgf HV 500 gf
15N 30N 45N 10 mm
85,6 68 76,9 93,2 84,4 75,4 940 920 97,3
85 67 76,1 92,9 83,6 74,2 900 895 95
84,5 66 75,4 92.5 82,8 73,3 865 870 92,7
83,9 65 74,5 92,2 81,9 72 739 832 846 90,6
83,4 64 73,8 91,8 81,1 71 722 800 822 88,5
82,8 63 73 91,4 80,1 69,9 705 772 799 86,5
82,3 62 72,2 91,1 79,3 68,8 688 746 776 84,5
81,8 61 71,5 90,7 78,4 67,7 670 720 754 82,6
81,2 60 70,7 90,2 77,5 66,6 654 697 732 80,8
80,7 59 69,9 89,8 76,6 65,5 634 674 710 79
80,1 58 69,2 89,3 75,7 64,3 615 653 690 77,3
79,6 57 68,5 88,9 74,8 63,2 595 633 670 75,6
79 56 67,7 88,3 73,9 62 577 613 650 74
78,5 55 66,9 87,9 73 60,9 560 595 630 72,4
78 54 66,1 87,4 72 59,8 543 577 612 70,9
77,4 53 65,4 86,9 71,2 58,6 525 560 594 69,4
76,8 52 64,6 86,4 70,2 57,4 512 544 576 67,9
76,3 51 63,8 85,9 69,4 56,1 496 528 558 66,5
75,9 50 63,1 85,5 68,5 55 481 513 542 65,1
75,2 49 62,1 85 67,6 53,8 469 498 526 63,7
74,7 48 61,4 84,5 66,7 52,5 455 484 510 62,4
74,1 47 60,8 83,9 65,8 51,4 442 471 495 61,1
73,6 46 60 83,5 64,8 50,3 432 458 480 59,8
73,1 45 59,2 83 64 49 421 446 466 58,5
72,5 44 58,5 82,5 63,1 47,8 409 434 452 57,3
72 43 57,7 82 61,3 46,7 400 423 438 56,1
71,5 42 56,9 81,5 60,4 45,5 390 412 426 54,9
70,9 41 56,2 80,9 59,5 44,3 381 402 414 53,7
70,4 40 55,4 80,4 58,6 43,1 371 392 402 52,6
69,9 39 54,6 79,9 58.5 41,9 362 382 391 51,5
69,4 38 53,8 79,4 57,7 40,8 353 372 380 50,4
68,9 37 53,1 78,8 56,8 39,6 344 363 370 49,3
68,4 36 52,3 78,3 55,9 38,4 336 354 360 48,2
67,9 35 51,5 77,7 55 37,2 327 345 351 47,1
67,4 34 50,8 77,2 54,2 36,1 319 336 342 46,1
66,8 33 50 76.6 53,3 34,9 311 327 334 45,1
66,3 32 49,2 76,1 52,1 33,7 301 318 326 44,1
65,8 31 48,4 75.6 51,3 32,5 294 310 318 43,1
65,3 30 47,7 75 50,4 31,3 286 302 311 42,2
64,8 29 47 74,5 49,5 30,1 279 294 304 41,3
64,3 28 46,1 73,9 48,5 28,9 271 286 297 40,4
63,8 27 45,2 73,3 47,7 27,8 264 279 290 39,5
63,3 26 44,6 72,8 46,8 26,7 258 272 284 38,7
62,8 25 43,8 72,2 45,9 25,5 253 266 278 37,8
62,4 24 43,1 71,6 45 24,3 247 260 272 37
62 23 42,1 71 44 23,1 243 254 266 36,3
61,5 100 22 41,6 70.5 43,2 22 237 248 261 35,5
61 99 21 40,9 69,9 42,3 20,7 231 243 256 34,8
60,5 98 20 40,1 69.4 41,5 19,6 226 238 251 34,2

 

  • ASTM E 140 – (88) standardı baz alınmıştır.
  • Brinell birimi kolonunda kırmızı ile gösterilen değerler carbid bilye (diğerleri standart bilye) ile ölçüme uygundur.

E2b – SERTLİK BİRİMLERİ ÇEVRİM TABLOSU (2. bölüm – yumuşak çelikler)

 

ROCKWELL BRINELL VICKERS KNOOP
HRB HRC HRD HRE HRF SUPERFICIAL 3000 kgf HV 500 gf
15T 30T 45T 10 mm
100 22 93,1 83,1 72,9 240 240 251
99 21 92,8 82,5 71,9 234 234 246
98 20 92,5 81,8 70,9 228 228 241
97 18,5 92,1 81,1 69,9 222 222 236
96 16,5 91,8 80,4 69,8 216 216 231
95 15 91,5 79,8 67,9 210 210 226
94 14 91,2 79,1 66,9 205 205 221
93 12,5 90,8 78,4 65,9 200 200 216
92 11 90,5 77,8 64,8 195 195 211
91 9,5 90,2 77,1 63,8 190 190 206
90 8 89,9 76,4 62,8 185 185 201
89 7 89,5 75,8 61,8 180 180 196
88 6 89,2 75,1 60,8 176 176 192
87 4,5 88,9 74,4 59,8 172 172 188
86 3 88,6 73,8 58,8 169 169 184
85 2 88,2 73,1 57,8 165 165 180
84 1 87,9 72,4 56,8 162 162 176
83 0 87,6 71,8 55,8 159 159 173
82 87,3 71,1 54,8 156 156 170
81 86,9 70,4 53,8 153 153 167
80 86,6 69,7 52,8 150 150 164
79 86,3 69,1 51,8 147 147 161
78 86 68,4 50,8 144 144 158
77 85,6 67,7 49,8 141 141 155
76 85,3 67,1 48,8 139 139 152
75 99,6 85 66,4 47,8 137 137 150
74 99,1 84,7 65,7 46,8 135 135 147
73 98,5 84,3 65,1 45,8 132 132 145
72 98 84 64,4 44,8 130 130 143
71 97,4 83,7 63,7 43,8 127 127 141
70 96,8 83,4 63,1 42,8 125 125 139
69 96,2 83 62,4 41,8 123 123 137
68 95,6 82,7 61,7 40,8 121 121 135
67 95,1 82,4 61 39,8 119 119 133
66 94,5 82,1 60,4 38,7 117 117 131
65 93,9 81,8 59,7 37,7 116 116 129
64 93,4 81,4 59 36,7 114 114 127
63 92,8 81,1 58,4 35,7 112 112 125
62 92,2 80,8 57,7 34,7 110 110 124
61 91,7 80,5 57 33,7 108 108 122
60 91,1 80,1 56,4 32,7 107 107 120
59 90,5 79,8 55,7 31,7 106 106 118
58 90 79,5 55 30,7 104 104 117
57 89,4 79,2 54,4 29,7 103 103 115
56 88,8 78,8 53,7 28,7 101 101 114
55 88,2 78,5 53 27,7 100 100 112
54 87,7 78,2 52,4 26,7 111
53 87,1 77,9 51,7 25,7 110
52 86,5 77,5 51 24,7 109
51 86 77,2 50,3 23,7 108
50 85,4 76,9 49,7 22,7 107
49 84,8 76,6 49 21,7 106
48 84,3 76,2 48,3 20,7 105
47 83,7 75,9 47,7 19,7 104
46 83,1 75,6 47 18,7 103
45 82,6 75,3 46,3 17,7 102
44 82 74,9 45,7 16,7 101
43 81,4 74,6 45 15,7 100
42 80,8 74,3 44,3 14,7 99
41 80,3 74 43,7 13,6 98
40 79,7 73,6 43 12,6 97
39 79,1 73,3 42,3 11,6 96
38 78,6 73 41,6 10,6 95
37 78 72,7 41 9,6 94
36 77,4 72,3 40,3 8,6 93
35 76,9 72 39,6 7,6 92
34 76,3 71,7 39 6,6 91
33 75,7 71,4 38,3 5,6 90
32 75,2 71 37,6 4,6 89
31 74,6 70,7 37 3,6 88
30 74 70,4 36,3 2,6 87

 

  • ASTM E 140 – (88) standardı baz alınmıştır.

Çelik Malzeme Karşılaştırma ve dönüşüm tablosu  için tıklayın

 

Bir cevap yazın

Mail Adresiniz Yayınlanmayacaktır.